Kıyı kumullarını evi olarak benimsemiş türümüz,Kum Zambağı.Bazı yerlerde ”Lara Zambağı” olarak da geçer.Cins adı pancratium,Yunanca “bütün hep” demek olan pan sözcüğü ile “güçlü” demek olan cratys sözcüklerinin birliştirilmesi ile oluşmuştur.Cins adındaki ”güçlü” sıfatına yakışır bir biçimde tıbbi açıdan çok önemli bitkilerdir;Arizona Eyalet Üniversitesi Kanser Araştırma Enstitüsü’nde yapılan bir araştırmada kanser tedavisinde etkili bir madde olan Pancratistain’in; Kum Zambağı’da bulunduğu tespit edilmiştir.Bu cinse ait türlerden ülkemizde doğal olarak yetişen sadece Kum Zambağı vardır.Denize birkaç metre uzaklıkta olan bölgeleri seçerler genellikle.10-15 santim boylarındadır.Dipten çıkan uzun mızrağı andıran 30-40 santim boyuna ulaşabilen yapraklarını kışın dökmez.Çok yıllık bir bitkidir.Bütün yıl plaj kumlarının altında beklerler ve yaz ortasında çok hızlı bir gelişmeyle çiçeklerini açarlar. Ağustos-Ekim ayları çiçeklenme aylarıdır,çok hoş kokuludurlar belirtmek gerekir.Tozlaşmalarında pervane böceklerinden,yayılma konusunda ise denizden yardım alır;iri siyah tohumlarını sürükleyerek yeni koloniler oluşmasına yardımcı olur denizler.Tüm Akdeniz ülkelerinde ve Karadenizin güney kıyılarında yetişir.Türün nesli maalesef ciddi bir tehlike altındadır.Türkiye’de bulunan zambakların ülke dışına çıkarılması suçtur.Kum zambağı için en önemli tehditi; yapılaşma, kıyı bölgelerinde hızla ilerleyen yazlık evler, sahillerin plaj olarak kullanılması, evleri süslemek amaçlı koparılması, soğanlarının toplaması oluşturuyor.Bu türün önemini ve yok oluşunun sessizliği hisseden insan sayısı sevindirici derece çok.Kum Zambağı’nın farkına varılması için medyanın emeği büyük bu konuda,buyrunuz birkaçına göz gezdiriniz:
Sakin Kentin Kum Zambakları Yaşayacak
Kum Zambağı İçin Harekete Geçtiler
Kum Zambağı tükenmesin, kıyılarımız zambaksız kalmasın
Bunların yanında bakanlığın bir tür izleme projesi de varmış Kum Zambakları için,göz atmak isteyen:
Kum Zambakları Tür İzleme Projesi
Son olarak iki farklı ilimizde yapılan,bilinçlendirme amacı güden iki festivalle karşılaştık:Kilyos ve Bartın Kum Zambağı Festivali.Kilyos’a gidenler festival afişleri için gözünü dört açabilir,geçen Ağustos’un afişleri dört bir yanda asılı hala.Festivaller ilginizi çektiyse buraya alalım :
Kum Zambağı Festivali Başlıyor
3. Kilyos Kum Zambakları Festivali Başladı
Sahillerimizi yıllarca daha güzel kokulara boğmasını dilediğimiz türümüz ile,iyi farkındalıklar.
-Yanlışımız,eksiğimiz için her daim ikaz mesajlarınızı bekliyoruz.-
Zorafina 